Drielagensysteem kleding
Goede kleding gaat jaren lang mee. Dit geldt voor hardloop maar zeker ook voor de wandelkleding. Het helpt je genieten van buiten, wat de weersomstandigheden ook zijn. Daarnaast kost de activiteit die je doet minder energie omdat je lichaam zich niet bezig houdt met het reguleren van de temperatuur.
Wat kun je het best op voorraad hebben.
Drielagensysteem kleding
De eerste laag is de onderlaag; de laag die je direct op de huid draagt. Deze laag heeft de functie om vocht – zweet – van je af te voeren.
Onderlaag 1
Uit het bovenstaande mag duidelijk zijn dat de onderlaag dus erg belangrijk is.
Kunstvezels
De meeste onderkleding die is gemaakt van kunstvezels – vooral polyester en polypropyleen – zorgt ervoor dat vocht snel van het lichaam wordt weggevoerd. Dit betekent een droge laag direct op je huid en dat is warm – het isoleert – en comfortabel. Daarnaast hoeft je lichaam minder energie te steken in het verdampen van dat vocht.
Waarom zweten we?
Als ons lichaamstemperatuur te hoog wordt, gaan we zweten. Zweten = water en kan of verdampen of bevriezen. Bij warmte verdampen we dus zweet om onze lichaamstemperatuur weer op orde te brengen. Een onderlaag helpt bij het goed afvoeren van vocht en zorgt voor minder irritatie door zweetplekken.
Bij lage temperaturen zorgt zweet ervoor dat we verder afkoelen dan we eigen willen. Vaak komt dit omdat we ongemerkt best zweten bij hoge inspanning bij lage temperaturen. Als er ook nog een koude wind staat, dan kost het ons lichaam extra energie om warm te blijven of is er (in de bergen) sneller kans op onderkoeling.
De tweede laag – tussenlaag, isoleren
De tussenlaag wordt ook wel de isolatielaag genoemd. Hij doet precies wat het woord al aangeeft: isoleren. Ook bij de tussenlaag is het van belang dat hij vochtregulerend werkt. In het geval van synthetische materialen – vooral polyester en fleece – zal de tussenlaag nauwelijks tot geen vocht opnemen en het alleen verder afvoeren naar buiten.
In de werking zit er dus niet zoveel verschil tussen de eerste en de tweede laag. Er zit wel een groot verschil in de dikte van de tussenlaag. In het geval van de onderlaag zal deze vaak dun worden gehouden en wordt er alleen voor dik gekozen als de temperatuur dik onder nul zakt.
De mate van isolatie hangt af van het materiaal, de dikte en de luchtigheid van dat materiaal. Daarom is het ook slim om meerdere soorten in je kast te hebben liggen.
Fleece (voor wandelen)
We hebben het hierboven al even kort genoemd: fleece. Fleece is een begrip waar we niet omheen kunnen. Het is een weefsel dat is gemaakt van 100% polyester. Het heeft een beetje het zachte open gevoel van een lekkere wollen trui, maar het heeft een aantal heel grote voordelen t.o.v. wol. In de eerste plaats neemt fleece nauwelijks vocht op, waardoor het zweet snel afvoert naar buiten. Daarnaast heeft het een laag eigen gewicht, draagt het lekker (ook direct op de huid) en heeft het een klein pakvolume; toch belangrijk als je alles in een rugzak moet proppen.
De beste eigenschap van fleece is echter zijn open structuur en de mogelijkheid om stilstaande lucht vast te houden en daardoor dus goed te isoleren. Aangezien fleece makkelijk te verwerken is, wordt er van alles mee gemaakt. Niet alleen de bekende fleece truien maar het doet ook dienst als voering in handschoenen en er zijn nogal wat softshells met fleece aan de binnenzijde. Fleece is niet winddicht. Het is daarom goed om altijd een extra winddichte laag mee te nemen als de weersomstandigheden wisselvallig zijn.
Gun jezelf 3 a 4 goede lagen voor je buitenactiviteiten. Meer heb je niet nodig.
De derde laag – de buitenlaag, water- en winddicht én ademend
De derde laag is de buitenlaag; ook wel bekend onder de Engelse naam shell. Ook wel regenjas genoemd. Deze buitenste laag is je eerste bescherming tegen wind, regen en sneeuw. Hij is dus 100% waterdicht en 100% winddicht.
Van groot belang is verder dat deze buitenste laag een ademende werking heeft. De reden zal duidelijk zijn. Als de onderlaag en de tussenlaag vocht van het lichaam afvoeren, dan kan dat alleen als het ook echt naar buiten kan worden afgevoerd. Het gevolg hiervan is dat je alleen maar natter en oncomfortabeler wordt.
Ademende werking verklaard
Een regenjas die waterdicht is en toch ademend… het klinkt bijna als een tegenstelling. Toch is het minder moeilijk dan het lijkt. Neem een boterhamzakje: deze is waterdicht en ademt niet. Vergelijkbaar met dat ouderwetse oliepak dus. Op een ding na: een boterhamzakje is flinterdun en licht. Prik nu in gedachte microscopisch kleine gaatjes in dit zakje. Dat is nou precies hoe je een ademend en waterdicht materiaal moet voorstellen. Dit materiaal heeft gaatjes die zo klein zijn dat waterdamp er wel doorheen kan, maar de veel grotere waterdruppels niet. Oftewel: zweet kan wel naar buiten, regen niet naar binnen.
Bekijk hier onze ademende 100% dichte regenjas.
Een softshell is minder waterdicht dan een hardshell en heeft doorgaans een hoger ademend vermogen. Vooral bij erg zware inspanning in de bergen, waarbij af en toe een klein buitje kan vallen, is een softshell vaak de betere keuze. Maar net als een hardshell is een softshell 100% winddicht.
De vierde laag
De isolerende buitenlaag
De vierde laag is de isolerende laag aan de buitenzijde van je drielagensysteem. In de meeste gevallen hebben we het dan over een winddichte jas gevuld met dons of een isolerend synthetisch materiaal. Deze vierde laag zit doorgaans in je rugzak en komt pas als je pauze houdt tevoorschijn. Hij zorgt ervoor dat je niet afkoelt op dit soort momenten. Je kunt hem over de derde laag dragen, over de tweede, of zelfs er onder. Dit hangt van het moment, de omstandigheden en de tijd af.
Omdat hij vaak in je rugzak zal zitten, is het van belang dat hij weinig weegt en goed te comprimeren is, zodat hij weinig ruimte inneemt. Dons is wat dat betreft de ideale partner. Dons is erg goed klein op te bergen en komt weer terug in zijn oorspronkelijke vorm, zelfs als hij langere tijd is ingepakt.
Een combinatie van dons en synthetisch zorgt ervoor dat wanneer je donsjas nat is geworden en de isolerende werking weg is ( de veertjes van de dons zijn immers allemaal nat geworden), je toch een isolerende laag behoudt.
Iets wat je ook niet moet doen, is je erg inspannen met een donsjas aan. Omdat een donsjas snel te warm is, zal je meer gaan zweten dan nodig is. De onderlaag en de tussenlaag doen hun best om vocht af te voeren en dit komt dan uiteindelijk terecht in je donsjas. De gevolgen zijn ook hier dat het dons dan nat wordt en zijn isolerende werking verliest.